Telif Hakkı Sorgulama

Telif hakkı sorgulama, bir eserin telif hakkıyla korunup korunmadığını veya belirli bir eserin hak sahiplerini öğrenmek için yapılan bir işlemdir. Telif hakkı sorgulama işlemi genellikle şu adımları içerir.

 

Telif Hakkı Kurumlarına Başvuru

Çeşitli ülkelerde telif haklarıyla ilgili kayıtların tutulduğu resmi kurumlar veya aracı kuruluşlar vardır. Türkiye’de telif haklarıyla ilgili işlemler T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Telif Hakları Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir. Telif haklarına ilişkin kayıtlar bu kurum üzerinden sorgulanabilir. Diğer ülkelerde de benzer resmi kurumlar mevcuttur (örneğin, Amerika Birleşik Devletleri’nde U.S. Copyright Office).

 

Kamuya Açık Veri tabanları

Telif haklarına ilişkin bilgileri sorgulamak için kullanılan bazı kamuya açık veri tabanları ve dijital platformlar vardır:

 

• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Veri Tabanı: Türkiye’deki telif hakkı korumasına tabi eserlerin ve sahiplerinin kaydedildiği dijital sistemden sorgulama yapılabilir.
• Creative Commons (CC): Telif hakkı sahiplerinin eserlerini serbestçe kullanılabilir kıldığı bir lisans sistemi olan Creative Commons’ta, kullanım haklarına açık eserleri sorgulamak mümkündür.
• Library of Congress Copyright Catalog: ABD’de kayıtlı telif hakkı eserlerini araştırmak için kullanılan bir veri tabanıdır.
• WIPO Lex: Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü’nün sunduğu uluslararası bir platform olup, telif hakları ve fikri mülkiyet yasalarına erişim sağlar.

 

Telif Hakları Aracı Kuruluşları ve Meslek Birlikleri

Bazı ülkelerde ve sektörlerde telif hakları ile ilgili aracı kuruluşlar vardır. Türkiye’de müzik alanında MESAM (Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği) gibi kuruluşlar, üyelerinin eserlerini ve telif haklarını takip eder. Bu kuruluşlar üzerinden de sorgulama yapılabilir.

 

Doğrudan Eser Sahibine Ulaşma

Telif haklarına konu olan eserlerin hak sahipleri çoğunlukla eserlerinin üzerinde veya eserle ilgili belgelerde belirtilir. Bir eserin telif hakkına sahip kişi veya kuruluş genellikle doğrudan ulaşılabilir durumda olur.

 

Telif Hakkı Sorgularken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Kamu Malı (Public Domain) Olan Eserler: Bazı eserler artık telif hakkıyla korunmuyor olabilir. Örneğin, yazarın ölümünden belirli bir süre sonra (Türkiye’de 70 yıl) eser kamu malı olur ve bu eserler telif hakkı koruması dışında kalır.
• Telif Hakkı Süresi: Telif haklarının süresi dolmuş eserler serbestçe kullanılabilir hale gelir. Dolayısıyla bir eserin ne zaman üretildiği ve telif hakkı süresinin dolup dolmadığı önemlidir.

Telif hakkı sorgulamak için genellikle ilgili resmi kurumların veritabanları ve kayıt sistemleri kullanılmalıdır. Örneğin, Türkiye’de Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvurabilirsiniz. Konuyla ilgili detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.