Uluslararası patent, bir buluşun birden fazla ülkede yasal olarak korunması ve patent haklarının o ülkelerde de geçerli olmasını sağlayan bir süreçtir. Ancak “uluslararası patent” terimi teknik olarak doğru değildir, çünkü dünyada geçerli tek bir patent sistemi yoktur. Bunun yerine, bir buluşun farklı ülkelerde patent koruması altına alınması için çeşitli uluslararası başvuru sistemleri ve anlaşmalar bulunmaktadır.
Uluslararası Patent Almanın Yolları
Bir buluşun birden fazla ülkede patent korumasına sahip olabilmesi için çeşitli yöntemler mevcuttur:
- Paris Sözleşmesi Kapsamında Başvuru
Paris Sözleşmesi, 1883 yılında yürürlüğe giren bir anlaşmadır ve patentlerin uluslararası düzeyde korunmasına imkan tanır. Paris Sözleşmesi’ne taraf olan ülkeler, bir ülkede patent başvurusu yapıldıktan sonra, diğer ülkelerde de başvuru yapılmasına izin verir. İlk başvurudan itibaren 12 aylık bir süre içinde diğer ülkelerde de başvuru yapılması halinde, ilk başvuru tarihi diğer ülkelerde de geçerli kabul edilir (öncelik hakkı).
- Patent İşbirliği Anlaşması (PCT) Başvurusu
Patent İşbirliği Anlaşması (PCT – Patent Cooperation Treaty), uluslararası patent başvuru sürecini daha basit hale getiren bir sistemdir. PCT başvurusu ile tek bir başvuru yaparak 150’den fazla üye ülkede patent koruması talep edebilirsiniz. PCT başvurusu doğrudan patent vermek yerine, birden fazla ülkeye patent başvurusunda bulunmayı kolaylaştırır ve ulusal aşama dediğimiz süreçte başvuru ilgili ülkelerin patent ofislerinde incelenir.
PCT Başvuru Süreci:
- Uluslararası Başvuru: Tek bir başvuru yaparak PCT üyesi ülkelerde patent başvurusu yapma hakkı kazanırsınız.
- Uluslararası Arama: Başvuruya dayalı olarak uluslararası bir patent araması yapılır ve başvurunun yeniliği ve patentlenebilirliği hakkında rapor hazırlanır.
- Ulusal Aşamaya Geçiş: Başvuru sahibi, başvurusunu tescil ettirmek istediği ülkelerde ulusal aşamaya geçer. Bu aşamada her ülkenin patent ofisi, başvuruyu kendi yasalarına göre değerlendirir.
PCT sistemi, başvuru sahibine farklı ülkelerde patent almayı kolaylaştıran bir süreç sunar ve başvurunun tek bir başvuru olarak yapılmasına olanak tanır. Ancak bu sistem doğrudan patent hakkı vermez, ulusal patent ofislerinde başvurunun tescili gerekir.
- Avrupa Patent Ofisi (EPO) Başvurusu
Avrupa Patent Ofisi (EPO), Avrupa ülkeleri için tek bir patent başvuru süreci sunar. Avrupa Patent Sözleşmesi (EPC) kapsamındaki ülkeler için, EPO’ya yapılan bir başvuru ile Avrupa’daki üye ülkelerde patent koruması elde edilebilir. Avrupa Patent Ofisi’nden alınan patent, başvuruda belirtilen ülkelerde geçerlilik kazanır, ancak bu ülkelerde patentin tescil edilmesi ve belirli işlemlerin yapılması gerekir.
EPO Başvuru Sürec:
- Başvuru: Tek bir başvuru yaparak, Avrupa Patent Ofisi’nden patent alınabilir.
- İnceleme: Başvuru, EPO tarafından teknik ve hukuki incelemeye tabi tutulur.
- Patent Verilmesi: EPO, patent vermeye karar verirse, patent sahibi patent koruması istediği ülkelerde ulusal aşamada patentin tescili için bazı işlemleri yerine getirmelidir (örn. çeviri işlemleri, harç ödemeleri).
- Bölgesel Patent Sistemleri
Birden fazla ülkeyi kapsayan bölgesel patent ofisleri de mevcuttur. Örneğin:
– Avrasya Patent Ofisi: Rusya ve bazı diğer eski Sovyet ülkelerini kapsayan bir patent sistemi.
– Afrika Bölgesel Fikri Mülkiyet Organizasyonu (ARIPO) ve Afrika Fikri Mülkiyet Organizasyonu (OAPI): Afrika ülkelerinde geçerli olan bölgesel patent sistemleri.
Bu sistemler sayesinde, belirli bir bölgedeki ülkelerde tek bir başvuru ile patent koruması sağlanabilir.
Uluslararası Patent Başvuru Sürecinin Faydaları
- Zamandan Tasarruf: Tek bir başvuru yaparak birden fazla ülkede patent koruması talep edilebilir.
- Maliyet Avantajı: Farklı ülkelerde ayrı ayrı başvuru yapmaktansa tek bir başvuru ile uluslararası patent sürecine başlanabilir.
- Öncelik Hakkı: Paris Sözleşmesi ve PCT sistemi ile bir ülkede yapılan başvuru, diğer ülkelerde de aynı tarihle geçerli olabilir.
- Geniş Coğrafi Koruma: PCT ve bölgesel patent sistemleri sayesinde geniş bir coğrafi bölgede patent hakkı elde edilebilir.
Uluslararası Patent Başvuru Maliyetleri
Uluslararası patent başvurusunun maliyeti, başvuru yapılan ülke sayısına, başvurunun türüne, ulusal aşamaya geçişteki çeviri ve işlem maliyetlerine bağlı olarak değişiklik gösterir. PCT başvurusu ve Avrupa Patent başvurusu gibi sistemler genellikle tek başına maliyetli olabilir, ancak uzun vadede geniş kapsamlı koruma sağladıkları için değerlidir.
Sonuç
Uluslararası patent başvurusu, bir buluşun birden fazla ülkede korunmasını sağlayan bir süreçtir. Tek bir patent başvurusu yaparak birçok ülkede patent koruması elde etmenin yolları PCT, EPO ve bölgesel patent ofisleri aracılığıyla mümkündür. Bu sistemler, özellikle uluslararası pazarda faaliyet göstermek isteyen şirketler ve buluş sahipleri için patent süreçlerini basitleştiren ve maliyetleri optimize eden seçenekler sunar. Konuyla ilgili detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.